In de herfst als de bladeren vallen denk je vanzelf aan de zomer die voorbij is, de tijd die achter je ligt. Rond 1 en 2 november worden de overledenen herdacht en komende zondag op eeuwigheidszondag herdenken we de overledenen ook hier in de kerk in Maarssen. In de bloemschikking voorin de kerk staat dit jaar een tafel centraal. Het is een plat vlak waar enkele bloemen op gedrapeerd worden. Op Eeuwigheidszondag zien we daarop rode bessen die ons laten denken aan onze geliefde overledenen, ook zijn er witte bloemen als teken van licht en klimop als teken van verbinding en groen dat blijft ook in de winter.

Die tafel doet me eraan denken dat juist aan tafel, met kerst of op feestdagen maar ook op een gewone dag je je geliefde overledenen mist. Je denkt terug aan de gezelligheid rond de tafel en de verhalen die je hoorde, waarmee je via deze geliefde verbonden was met een heel netwerk aan familie en vrienden. Je denkt terug aan de grappen aan tafel, de dagelijkse zorgen en zorgjes die je deelde en de gesprekken over het nieuws en alles wat je bezighoudt. En hoewel je weet dat het goed is dat je geliefde nu niet meer ziek hoeft te zijn en rusten mag bij God, zoals we in de kerk zeggen, toch blijf je in gedachten die lege stoel zien.

Oudere mensen vertellen me regelmatig dat ze hun broers en zussen of vrienden en vriendinnen missen: ‘Er vallen op deze leeftijd steeds meer mensen weg’. Je weet dat dit de natuurlijke gang van zaken is en je bent erg blij met de geboorte van je achterkleinkind. Maar toch.

De maand november kan zwaar zijn met alle momenten van herdenken. Maar tegelijk merk ik ook bij mezelf dat het goed is dat die momenten er zijn en dat die stoel in je gedachten leeg blijft. Dat mijn geliefden in mijn hart blijven leven en ik voor mijn gevoel zo weer met ze verder zou kunnen praten. Steek maar eens een kaarsje aan. Pak dat fotoboek nog eens. Zodat de herinneringen binnen kunnen vlinderen, in woorden, zinnen of in een lied. Ze verwarmen je hart, waardoor je weer warmte kunt doorgeven aan anderen. Je geliefden leven voort in je gedachten en helpen je om de draad weer op te pakken. Ze wijzen je ook jaren later nog de weg door hun levenskracht die in jou voortleeft en misschien wel met een sprankje licht dat uit de eeuwigheid naar je toekomt.